Listede 526 Antakya Depremi Var: Dünya Tarihinde En Fazla Can Kaybına Sahip 10 Büyük Doğal Afet
Salgın hastalıklar ve kıtlıklar hariç, en fazla can kaybına neden olan en ölümcül 10 doğal afeti listeledik. Doğal afetler elbette öngörülemez ama önlem almak mümkün… Bunu hatırlatmakta fayda var.
Biliyorsunuz ki yaygın tahribatlara, büyük hasarlara ve can kayıplarına neden olan doğal afetler, insan dışındaki güçlerin neden olduğu ani olaylar… Ama bu önlem alamayacağımız anlamına gelmez. Depremlerden, tsunamilerden ve akla gelebilecek tüm doğal afetlerden korunmak, gerekli varlıkları en az hasarla almakla mümkündür.
Peki, bugüne kadar en çok can kaybının yaşandığı doğal afetler hangileri ve sebepleri neler?
İşte salgın hastalıklar ve kıtlıklar hariç, en fazla can kaybına neden olan en ölümcül 10 doğal afet?
10. 2004 Hint Okyanusu sarsıntısı ve tsunamisi – 26 Aralık 2004 – Sumatra ve Endonezya – 227.898 kayıp
Hint Okyanusu’nda meydana gelen 9.1 büyüklüğündeki depremin yol açtığı tsunami felaketinin ardından yaklaşık 230 bin kişi hayatını kaybetti. Tsunamiler nedeniyle on dört ülkede hem yaşamsal hem de ciddi fiziksel hasar meydana geldi.
9. Nina Tayfunu – 7 Ağustos 1975 – Çin – 229 bin kayıp
Filipinler’de ‘Typhoon Bebeng’ olarak bilinen Nina Tayfunu, 1975 yılında Çin’in Henan eyaletindeki Banqiao Barajı’nın çökmesini tetikleyen ölümcül bir kasırgaydı. Banqiao Barajı’nın çökmesi nedeniyle yaklaşık 230.000 kişi hayatını kaybetti.
8. 1920 Haiyuan depremi – 16 Aralık 1920 – Çin – 273 bin 400 can kaybı
‘Gansu depremi’ olarak da bilinen Hajyuan sarsıntısı; Lijunbu, Haiyuan ve Ganyanchi bölgelerini kasıp kavurdu. Deprem sonrasında yaklaşık 280 bin kişi hayatını kaybetti.
7. 1839 Coringa Tufanı – 25 Kasım 1839 – Andhra Pradesh ve Hindistan – yaklaşık 300 bin kayıp
Selin ardından sel ve fırtına dalgası nedeniyle bazı alanlar sular altında kaldı ve çok sayıda hayvan boğuldu. Ayrıca yaklaşık 300.000 kişi hayatını kaybetmiştir. Hayatta kalanlardan bazıları açık denizdeki meskenlerini yeniden inşa ettiler. Hatta bu bölgeye ‘Umut Adası’ bile denildi…
6. 526 Antakya sarsıntısı – Mayıs 526 – Bizans İmparatorluğu (şimdiki Türkiye) – 300.000’den fazla zayiat
Tarihin en ölümcül altıncı olağan afeti ve en ölümcül ikinci depremi olan 526 Antakya depreminde 300 binden fazla insanın hayatını kaybettiği düşünülüyor.
5. 2010 Haiti depremi – 12 Ocak 2010 – Haiti – 316 bin can kaybı
12 Ocak 2010 Salı günü yerel saatle 16:53’te Haiti’de yıkıcı bir 7.0 deprem meydana geldi. 24 Ocak’a kadar, 4.5 ve daha büyük en az 52 artçı sarsıntı kaydedildi. Depremden 3 milyona yakın kişinin etkilendiği ve yaklaşık 316 bin can kaybının olduğu düşünülüyor.
4. 1970 Bhola Kasırgası – 13 Kasım 1970 – Doğu Pakistan (şimdi Bangladeş) – 500 bin kayıp
Dünyanın en ölümcül doğal afetlerinden biri olan Bhola Kasırgası, 1970 yılında Hindistan’da Doğu Pakistan’ı (şimdiki Bangladeş) ve Batı Bengal’i vurdu. Tazumuddin Upazila’nın 167.000 kişilik nüfusunun yüzde 45’inden fazlası fırtınada öldü.
3. 1976 Tangshan depremi – 28 Temmuz 1976 – Çin – 655 bin can kaybı
Çin’in Hebei eyaletine bağlı Tangshan kentinde 7,6 büyüklüğündeki deprem meydana geldi. Dakikalar içinde Tangshan’daki binaların yüzde 85’i çöktü. Çökmeyenler kullanılamaz hale geldi. Ayrıca karayolu ve demiryolu köprülerinin birçoğu çöktü.
2. 1887 Sarı Nehir felaketi – Eylül 1887 – Çin – 2 milyon kayıp
Yüzyıllar boyunca, Sarı Nehir yakınında yaşayan çiftçilerin, nehirlerin zamanla daha yüksek akmasını sağlamak için bölgede bentler inşa ettikleri düşünülmektedir. 1887’de günlerce süren şiddetli yağmurlarla şişen bu nehir, 28 Eylül civarında bentleri geçerek büyük bir sele neden oldu.
Bölgeye yakın alçak ovalar nedeniyle yaklaşık 13 bin kilometrekarelik bir alanı etkileyen selin çok hızlı bir şekilde Çin’e sıçrayarak tarım alanlarını ve ticaret merkezlerini sular altında bıraktığı düşünülüyor. Selden sonra 2 milyona yakın insan evsiz kaldı.
Selin ardından gelen salgın hastalık ve temel ihtiyaçların bulunmaması nedeniyle selde ölenlerin sayısı selde hayatını kaybedenler kadar fazlaydı.
1. Çin sel – Temmuz 1931 – Çin – 4 milyon kayıp
‘1931 Yangtze-Huai Nehri selleri’ olarak da bilinen Çin selleri, Haziran’dan Ağustos 1931’e kadar devam etti. Seller, Nanjing gibi büyük şehirleri vurdu.
John Lossing Buck liderliğindeki Nanking Üniversitesi tarafından yapılan bir saha araştırması, ‘selin ilk 100 günü boyunca tüm ölümlerin dörtte birinden azına karşılık gelen 150.000 kişinin boğulduğunu’ buldu.
Resmi raporlara göre boğularak hayatını kaybeden 140.000 kişi var. Ancak sellerde 2 milyon kişinin boğulma veya yetersiz beslenme nedeniyle öldüğü düşünülüyor.
Ayrıca selden sonraki yıl olan 1932’de başlayan kolera salgınıyla birlikte 31 bin 974 kişi hayatını kaybetti, 100 bin 666 olay yaşandı.
